امروز: پنجشنبه 9 فروردین 1403
دسته بندی محصولات
بخش همکاران
بلوک کد اختصاصی

پیشینه و مبانی نظری ارتباطات و عملکرد سازمانی کارکنان

پیشینه و مبانی نظری ارتباطات و عملکرد سازمانی کارکنان دسته: علوم انسانی
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 338 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 99

پیشینه و مبانی نظری ارتباطات و عملکرد سازمانی کارکنان

قیمت فایل فقط 39,000 تومان

خرید

پیشینه و مبانی نظری ارتباطات و عملکرد سازمانی کارکنان در 99 صفحه در قالب ورد قابل ویرایش.

مبانی نظری وپیشینه تحقیق ارتباطات وعملکرد سازمانی کارکنان

-2- مبانی نظری پژوهش

فراهم آوردن یك سیستم ارتباطی ‌،از جمله وظایف اساسی

مدیر می باشد.

«چستر آی.بارنارد»

ارتباط در تمام جنبه های زندگی دخالت دارد معلمان با استفاده از روش های شفاهی ،‌ كتبی، و رسانه های دیگر نظیر نوارهای ویدئو ‌، كامپیوتر و اشكال هنری تدریس می كنند.

دانش آموزان نیز یادگیری خود را از طریق رسانه های مشابهی نشان می دهند ‌، رؤسای نواحی و مدیران مدارس ،‌بیش از 70 درصد وقت خود را صرف ارتباط می كنند . از یك جهت می توان گفت كه دانش آموزان معلمان و مدیران با برقراری ارتباط امرار معاش می كنند.

همچنین می توان گفت برقراری ارتباط صحیح ، بین اجزای گوناگون یك سازمان از اركان وظایف مدیر در فرایند مدیریت است. در واقع ارتباط مؤثر با افراد و درك انگیزه های آنان باعث توفیق مدیریت در انجام وظیفه رهبری می شود . به تجربه ثابت شده است كه اگر ارتباطات صحیحی در سازمان برقرار نباشد گردش امور مختل شده و كارها آشفته می شوند .

از این گذشته، «چستر بارنارد» مشاهده كرد كه وجود اهداف مشترك برای تلاش های گروهی ضروری است. اهداف نیز زمانی شناخته شده ،مفید و پویا هستند كه در مورد آنها بین افراد گروه ارتباط برقرار گردد. در سازمان ها بزرگ و پیچیده ‌،تبدیل اهداف به اقدامات عملی و متعاقب آن كسب موفقیت به ارتباطات بستگی دارد. بنابراین ‌،برقراری یك شبكه ارتباطی فراگرد ارتباطی ، اولین وظیفه فرد سازمان دهنده و وظیفه مدیر می باشد . همچنانکه « هربرت سایمون » به طور خلاصه ‌، اظهار داشت :« سازمان نمی توان بدون ارتباطات وجود داشته باشد .» (وین ك.هوی و سسیل ج . میسكل . ترجمه عباس زاده 1382 ص 668).

1-1-2- سابقه تاریخی و نقش ارتباطات

در نخستین مباحث مربوط به مدیریت موضوع ارتباطات بسیار كم مورد توجه قرار می گرفت . اگر چه در كنشهای فرماندهی و اصل سلسله مراتب‌، مسأله ارتباطات به طور تلویحی گنجانده شده بود، ‌اما نخستین نظریه پردازان هیچگاه به طور كامل به این مقوله نپرداختند. و آن را در نظریه های مدیریتی نگنجاندند. در همان حال، ‌عموماً نقش ارتباطات غیر رسمی را در ارتباط با مسأله تكمیل مجاری ارتباطی رسمی و سلسله مراتبی اذعان داشتند.

لیكن نظریه پرداز پیشگام مدیریت، هانری فایول، تقریباٌ نخستین کسی بود که مسأله ارتباطات را به تفضیل تجزیه و تحلیل كرد و برای آن راه حل معنی دار ارائه داد. شكل 2-1 حالت بسیار ساده سازمان رسمی را به تفسیر فایول نشان می دهد .

اگر مجاری رسمی این سازمان دقیقاً تعقیب شود و شخص «و» بخواهد «ل» ارتباط برقرار سازد، این ارتباط باید از طریق هـ ـ د ـ ج ـ ب ـ الف ـ ح ـ ط ـ ی ـ ك ـ ل صورت گیرد و به صورت بالعكس به او باز گردد به بیان دیگر «و» باید از طریق بیست پست سازمانی با «ل» ارتباط متقابل برقرار سازد از سوی دیگر، ‌اگر «و» با «ل» پل ارتباطی ایجاد كند این ارتباط به بیان فایول چنین خواهد بود:

... «و» و «ل» با یكدیگر مستقیماً مواجه می شوند و در مدت فقط چند ساعت و پس از چند سوال و جواب كه باید از بیست نفر می گذشت عده ای را ناآرام می ساخت به كاغذ بازی فراوان منجر می شد هفته ها و ماهها طول می كشید تا به نتیجه ای برسد كه میزان رضایت خاطر آن از نتیجه ارتباط مستقیم «و» و «ل» بسیار كمتر بود به تفاهم می رسند.

این «پل ارتباطی » به آنچه در سازمانهای رسمی نوین زیر عنوان ارتباطات افقی خوانده می شود بسیار نزدیك است. متأسفانه اینگونه بینش های كلاسیك بسیار معدود و در بیشتر مواقع منحصر به شخص یا موقعیت های ویژه بود.

شكل 2-1 : مفهوم فایول از پل ارتباطی



در واقع چستر بارنارد در دهه 1930 بهتر از دیگران ارتباطات را به شیوه معنی دار و به عنوان یك پویایی اساسی در رفتار سازمانی مطرح كرد . بارنارد متقاعد شده بود كه ارتباطات بزرگترین نیروی شكل دهنده سازمان است . او ارتباطات را در ردیف مقاصد و تمایل مشترك به عنوان یكی از سه عنصر اولیه اداره سازمان می دانست . به نظر او ارتباطات هم سازمان را به صورت یك نظام پویا و سرشار از همكاری در می آورد هم مقاصد سازمان را به مقاصد اعضای آن پیوند می دهد . فنون ارتباطی كه به نظر او هم مكتو ب و هم شفاهی است ، نه فقط برای رسیدن به اهداف سازمان ضرورت دارد بلكه از مبانی بالقوه مشكل ساز سازمان نیز محسوب می شود .به بیان خودش «فقدان یك تكنیك مناسب ارتباطی امكان ا تخاذ برخی مقاصد را به عنوان مبانی سازمان ، از بین می برد .»

بارنارد همچنین ارتباطات را در تعبیر خود از اختیارات می گنجاند ، او تأكید می كرد كه قبل از ابلاغ اختیار یا مرجعیت از مافوق به مادون ‌،بایدمفاهیم مورد نظر كاملاً‌معلوم گردد. وی از هفت عامل ویژه ارتباطی نام می برد كه در برقراری و حفظ مرجعیت عینی در سازمان حایز اهمیت خاص است . به نظر او هفت عامل مذكور اختصاراً به شرح زیر است :

< >مجاری ارتباط باید دقیقاً مشخص باشد .لازم است مجاری ارتباطات هر یك از اعضای سازمان مشخص باشد .خطوط ارتباطی باید حتی الامكان مستقیم و كوتاه باشد .لازم است به طور معمول ارتباطات از خطوط كاملاً رسمی اعمال شود.شخصی كه در مركز ارتباطات قرارا دارد باید صلاحیت داشته باشد.كنش سازمان نباید در خطوط ارتباطی اخلال كند .هر ارتباط باید به صورت موثق برقرار شود.پس از مطرح شدن نظرات فایول و بارنارد پویائیهای ارتباطات در رفتار سازمانی و نظریه های مدیریتی اگر یك موضوع انحصاری نبوده حداقل یكی از موضوعات اساسی بوده است. به استثنای اصول آن دسته از كتب مدیریتی كه هنوز هم بر چهارچوب فرایند كلاسیك تأكید می كند، در سایر نوشته ها ارتباطات از توجه عمده برخوردار است . به علاوه مقادیر كثیری كتاب و مقاله به ارتباطات شخص با شخص و ارتباطات سازمانی اختصاص یافته است. متأسفانه در عمل قسمت اعظم این نوشته ها فقط موضوع ارتباطات را به صورت سطحی بررسی كرده ندرتاً بر مبنای یافته های تحقیقات سیستماتیك استوار است. در یك نوشته مجموعه آثار مربوط به ارتباطات به عنوان مقادیری «چرندوپرند» معرفی شده است. تنها در سال های اخیر درباره معنای واقعی فرایند ارتباطات به ویژه در خصوص نحوه تأثیر آن در رفتار سازمانی نظرات صائب ابراز شده است (فرد لوتانز‌، ترجمه سرمد ، 1374. ص660).

2-1-2- ارتباطات چیست

هر یك از ما به تناسب شخصیت و تجارب خود بدان جواب متفاوتی می دهیم، دانشجویان به ویژه دانشجویان رشته مدیریت و كامپیوتر ممكن است آن را استفاده از مدارهای الكتریكی گرفت تا به مناجات كه ارتباط با خداوند و خالق خود می باشد خاتمه می دهند.

ارتباطات در سال های اخیر به ویژه پس از سال های 1950 در غرب مور توجه و فراگر علما و دست اندركاران رشته های مختلف علمی از جمله ‌،روانشناسی ،‌روانشناسی اجتماعی و جامعه شناسی تا دانشمندان مدیریت و علوم كامپیوتر قرار گرفته است و هر یك از پیشتازان این رشته برای خود دیدگاهی متفاوت از دیگران دارند كه آنان را بر آن می دارد كه به گونه متفاوتی به ارتباطات بنگرند(جهانگردی، 1383.ص45).

3-1-2- تعاریف ارتباطات

واژه انگلیسی كامیونْی‌كِِی‌شِن; [1] به معنی ارتباطات از كلمه لاتین كامیونیس[2] به معنی «مشترك» مشتق شده است. هنگامی كه با دیگران ارتباط برقرار می كنیم‌، در واقع زمینه «مشتركی» برای تفاهم فیمابین به وجود می‌آوریم . ارتباطات عبارت از مجموعه مهارت های گوش كردن ،حرف زدن ،‌خواندن و نوشتن است كه ما هر روز برای انجام وظایف و مسئولیت های خویش به آنها دست می زنیم .علاوه بر اینها وضع ظاهر و چهره و قیافه و منش و رفتاری كه آگاهانه یا ناخودآگاه از خود نشان می دهیم جزء لایتجزای مجموعه ارتباطات ماست (مصدقی ، 1380 . ص2).

قرن بیست و یكم را از یك چشم انداز عصر ارتباطات می دانند . عصر نزدیك شدن قاره های پنجگانه جهان به یكدیگر. امروزه هر اتفاق كوچك و بزرگی در سراسر جهان از طریق ماهواره های دیجیتال در اختیار بیننده تلویزیون قرار می گیرد . شاید یك صد سال پیش كمتر كسی تصور می كرد كه روزی بتوان بازی فینال جام جهانی را به خانه های میلیاردها انسان آورد.

در این شرایط ارتباطات اهمیت بسیاری می یابد و انسان در خانواده سبز خود یا سازمانی كه در آن كار می كند تلاش می كند با شناخت فرایند ارتباط ،‌موانع موجود را از سر راه بردارد اما پرسش مهم این است كه ارتباطات چیست؟ (ایمانی، آذرخش و اسماعیل تبار ، 1383 . ص58).

ارتباط عبارتست از فرایند انتقال پیام و برقراری تفاهم بین دو نفر یا بیشتر مشروط بر آنكه معنای مورد نظر

فرستنده پیام را گیرنده نیز دریافت كند. از نظر فنی ارتباط وقتی موفقیت آمیز است كه تفاهم دو جانبه حاصل شود (صائمیان،1377. ص22).

ارتباط یك فرایند حیاتی و پویا در سازمان است ، و سازمانی كه به كاركنان آن با یكدیگر ارتباط موثر نداشته باشند نمی توانند توانمندیهای لازم را برای اجرای وظایف خود كسب كنند و در هر حال انگیزه آنان نیز بتدریج كاهش پیدا می كند. زیرا ارتباط خود بستر مناسبی برای مبادله اطلاعات ،‌دانش و تجربیات می باشد (همان منبع، 1377، ص22).

بر اساس تعریفی علمی‌، ارتباطات فرایندی پویا، پیوسته ،برگشت ناپذیر ، تعاملی و زمینه ای است. این تعریف هنوز هم بعد از گذشت چهل سال از ارائه آن بدیع و قابل استفاده است (ایمانی ، آذرخش و اسماعیل تبار، 1383 . ص58).

در تعریف فوق «فرایند» دارای سه ویژگی است:

< >حالت كلی و تمامیت داشتن است یعنی جزئی نیست ،‌بلكه با یك مجموعه و كلیت سروكار دارد.مستمر و مداوم است. یعنی هیچگاه كار مدیریت تعطیل نمی شود. مدیر دائماً در حال اداره كردن‌، برنامه ریزی‌، تصمیم گیری و ..... است.پویا، یهنی دینامیك و ثابت نیست. پویا یعنی زنده است و نسبت به زمان و مكان حالت یكسان ندارد. تنبیه یك شاگرد در هر زمان یك پاسخ مخصوص دارد . مدیریت نمی تواند یك فرد را یك وضعیت خاص در نظر بگیرد و برای همیشه یك نسخه برای تجویز كند. پویا یعنی اینكه از حالتی تا حالت دیگر و از موفقیتی تا موفقیت دیگر عوض می شود و فرق می كند. از اینجا حساسیت مدیریت و اهمیت آن مشخص می گردد (ایمانی ، آذرخش و اسماعیل تبار ، 1383 . ص6).ارتباطات فرایندی پویا است زیرا پیوسته از حالتی به حالت دیگر تغییر می كند. اگر دیدگاهها احساسات و عواطف افرادی كه د رحال برقراری ارتباط هستند تغییر كند ‌، ماهیت ارتباط آنها نیز تغییر می كند.

ارتباطات فرایندی پیوسته است‌، زیرا هرگز متوقف نمی شود، همه ما افكار و اطلاعات دریافتی را در همگان

تفكر خواب و رویا پرورش می دهیم. مغز ما همواره فعال است و ماهمواره در حال برقراری ارتباط هستیم.

ارتباطات، ‌فرایندی برگشت ناپذیر است‌، زیرا هنگامی كه پیامی می فرستیم، ‌نمی توانیم آن را بی اثر سازیم ، هنگامی كه زبان را در دهان می جنبانیم ،نگاهی معنادار می اندازیم، یا عصبانی می شویم، دیگر نمی توانیم آثار آن را پاك كنیم. عذرخواهی با انكار ما نیز نمی تواند آنچه را كه اتفاق افتاده است بی اثر سازد.

ارتباطات، ‌فرایندی تعاملی است، زیرا پیوسته با خود و دیگران در تماس هستیم اطرافیان نسبت به سخنان و اعمال ما واكنش نشان میدهند و ما نیز در برابر سخنان و اعمال دیگران واكنش نشان می دهیم و به پاسخگویی می پردازیم. بنابراین چرخه ای از كنش و واكنش ها‌، اساس فعالیت های ارتباطی ما قرار می گیرند.

ارتباطات‌، فرایندی محتوای (زمینه ای) است، زیرا ارتباطات و ابستگی زیادی به كل تجربه انسانی ما دارد. پیچیدگی ارتباطات ما را وادار می كند تا دانش و مهارت های لازم برای برقراری ارتباط را كسب كنیم و با محیط هماهنگ گردیم (منبع قبلی،1383 . صص 59 ـ 58).

تعاریف فوق تقریباً همگی انتقال یك ایده یك احساس ‌، اطلاعات و یك پیام را از فردی به فرد دیگر به عنوان فرایند ارتباطی بیان كرده است . در هر فرایند ارتباطی تعداد دو نفر یا بیشتر مبادله افكار و نظریات و احساسات و حقایق می پردازند. این افراد از طریق به كارگیری و ارسال پیام هایی كه مفهوم آن برای كلیه آنها یكسان است به انجام این كار مبادرت می ورزند ( ایمانی ، آذرخش و اسماعیل تبار ،1383 . صص 59-58).

4-1-2- هدف از برقراری ارتباط

جریان ارتباط در بسیاری از علوم رفتاری و علوم انسانی نقش بسیار حساس و ارزنده ای را ایفا می كند به طوری كه گروهی ار صاحبنظران جامعه را شبكه ای از ارتباطات می دانند و رفتار جمعی بدون شك به نوع ارتباطات افراد بستگی دارد. در سیستم های آموزش و پرورش هدف مربی و معلم از برقراری ارتباط با دانش آموز یادگیری است و در سیستم اداره امور سازمان ها، هدف از برقراری ارتباط ایجاد هماهنگی در عملیات افراد و سازمان ها و واحدها می باشد و یا جهت دادن به گرایش رفتار انسان به سوی هدف سازمان و یا هدف از ایجاد ارتباط تغییر در افكار ،‌ عقاید و برداشت های افراد در امور است.

در هر سازمان بدون وجود ارتباطات ایجاد هماهنگی بین واحدهای مختلف سازمان غیر ممكن خواهد بود ، مشكلات زیادی در انجام عملیات و برآوردن هدفهای سازمان و ارزشیابی فعالیت ها به وجود خواهد آمد.

خلاصه این كه هدف از برقراری ارتباط انجام یكی از فعالیت های زیر است :

< >آموزش نوعی مهارتبیان برخی حقایقتنظیم اطلاعاتتغییر روش كار افراد است در برقراری ارتباط عناصری قابل تشخیص است كه معمولاً عبارتند از :

< >برقرار كننده ارتباطموضوع ارتباطدریافت كننده ارتباطبرقرار كننده ارتباط سعی می كند پیامی را انتقال دهد كه آغازگر ارتباط است دریافت كننده ارتباط از كوششی كه برقرار كننده ارتباط می نماید ،‌مطلع می شود ولی این كه تا چه اندازه پیام را بگیرد و یا آن را تحریف شده دریافت كند بستگی به آمادگی وی و عوامل متعدد دیگر دارد.

شخصی كه در نظر دارد با شخص دیگری ارتباط برقرار كند ، بایستی سمبل ها، ‌نمادهای ارتباطی دریافت كننده ارتباط را بداند ، موقعیت و شرایط روانی ، ‌عاطفی او رابشناسد و با فرهنگ اجتماعی و ارزش های شخصی وی آشنایی داشته باشد و سعی نماید كه از آن وسیله ارتباطی استفاده كند كه پیام او بیشترین تأثیر را بگذارد . دریافت كننده پیام نیز لازم است كه دارای خصوصیاتی باشد و به كمك این خصوصیات فرهنگی و اجتماعی و برداشتی كه از مفاهیم و سمبل ها دارد،می تواند با برقرار كننده ارتباط مؤثر برقرار نماید(خدامی،1382. ص 85).

5-1-2- انواع ارتباطات

1-5-1-2- تقسیم بندی انواع ارتباطات بر مبنای عكس العمل در محیط استوار عبارتند از :

< >ارتباطات یك جانبهارتباطات دو جانبه

- ارتباطات یك جانبه

اگر عكس العمل گیرنده نسبت به پیام ابراز نشود آن را در ارتباط یك جانبه گویند.

- ارتباطات دو جانبه

چنانچه محیط استقرار ارتباط به گونه ای باشد كه گیرنده ، عكس العمل ها و نظرهای خود را درباره محتوای پیام به اطلاع فرستنده برساند و عملاً این چنین كند به این نوع ارتباط دو جانبه گویند . پژوهش های انجام شده در رابطه با موارد بالا حاكی است كه :

< >ارتباط یك جانبه سریعتر و كار فرستنده پیام آسانتر است.ارتباط دو جانبه از دقت بیشتری برخوردار است. چون در نتیجه عمل بازخورد فرستنده امكان بررسی مجدد پیام را می یابد و آن را با دقت بیشتری برای گیرنده ارسال می كند همچنین در ارتباطات دو جانبه گیرنده احساس اطمینان بیشتری به تأثیر قضاوت ها و ارزشهای پیشنهادی خود پیدا می كند.در ارتباطات یك جانبه به علت دقت كمتر ،‌پارازیت و سردرگمی بیشتری دیده می شود . بنابراین جهت پرهیز كردن از این امر ، ‌تا حد امكان برای اینگونه ارتباطات باید برنامه ریزی كرد.


[1] - communication

[2] - communis

قیمت فایل فقط 39,000 تومان

خرید

برچسب ها : پیشینه و مبانی نظری ارتباطات و عملکرد سازمانی کارکنان

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر